Δημόσιος μητρικός θηλασμός: Σπάσε το ταμπού!
Το 1992 καθιερώνεται διεθνώς ο εορτασμός της Παγκόσμιας Εβδομάδας Μητρικού Θηλασμού από την WABA (Παγκόσμια Συμμαχία για Δράση στο θηλασμό), τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και τη UNICEF, στις 1-7 Αυγούστου. Στην Ελλάδα, η εβδομάδα αυτή εορτάζεται 1-7 Νοεμβρίου.
Φέτος, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, το Πανελλήνιο Δίκτυο Εθελοντικών Ομάδων Υποστήριξης Μητρικού Θηλασμού και Μητρότητας διοργανώνει όπως κάθε χρόνο εδώ και 11 χρόνια, διά ζώσης εκδηλώσεις αλλά και μέσω διαδικτύου σε δεκάδες πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Όπως αναφέρει το Δίκτυο, το Πανελλήνιο Δίκτυο Εθελοντικών Ομάδων Υποστήριξης Μητρικού Θηλασμού και Μητρότητας δημιουργήθηκε με στόχο την «από μητέρα προς μητέρα» προώθηση, υποστήριξη, ενημέρωση, ενθάρρυνση και ανταλλαγή πληροφοριών, σχετικά με το μητρικό θηλασμό. Σήμερα, στο δίκτυο ανήκουν πάνω από 45 ομάδες οι οποίες λειτουργούν μέσω του ιστότοπου κοινωνικής δικτύωσης FACEBOOK. Μέσα στα 11 χρόνια, η αγάπη και η πίστη στην αξία του θηλασμού, κατόρθωσε ώστε τα απαξιωτικά και περιπαικτικά σχόλια των πρώτων χρόνων, να μετατραπούν σε σχόλια απορίας «Γιατί κάποιος να συνεχίζει να πραγματοποιεί εκδηλώσεις για κάτι που θεωρείται πλέον δεδομένο και αυτονόητο;». Ας μην ξεχνάμε ότι για τις προηγούμενες γενιές ο θηλασμός δεν ήταν δεδομένος, δεν ήταν αυτονόητος και οι στατιστικές το αποδεικνύουν περίτρανα. Πλέον, οι εκατοντάδες εθελοντές του Δικτύου, έχουν αλλάξει την εγκατεστημένη νοοτροπία δεκαετιών. Και πλέον, ο θηλασμός είναι πλέον μέρος της ζωής μας.
Η επιθυμία των μητέρων για επιστροφή στο θηλασμό, παράλληλα με το πλήθος των δυσκολιών από εξωγενείς συνήθως παράγοντες που καλούνται να αντιμετωπίσουν, γέννησε την ανάγκη δημιουργίας τοπικών εθελοντικών υποστηρικτικών ομάδων θηλασμού. Στις ομάδες του Δικτύου, μητέρες από όλη την Ελλάδα (και το εξωτερικό) βοηθούν άλλες μητέρες να μάθουν την μητρική τέχνη του θηλασμού, ενημερώνονται, έρχονται σε επαφή, μοιράζονται τις αγωνίες, τις ανησυχίες και τις εμπειρίες τους, αλληλοϋποστηρίζονται, παίρνουν δύναμη και κουράγιο.
Η εκδήλωση που διοργανώνεται κάθε χρόνο στις 11 το πρωί της 1ης Νοεμβρίου δεν αφορά μόνο σε θηλάζουσες μητέρες. Η εκδήλωση έχει ενημερωτικό χαρακτήρα για όλους, προκειμένου η κοινωνία να εξοικειωθεί με το αυτονόητο: Να μπορούν οι μητέρες να ταΐζουν τα μωρά τους παντού και δημοσίως.
Τα οφέλη του θηλασμού
Άλλωστε, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και η UNICEF υπογραμμίζουν την αξία των πρώτων 1.000 ημερών ζωής ως μία από τις σπουδαιότερες και καθοριστικότερες περιόδους της ζωής του ατόμου. Ο αποκλειστικός μητρικός θηλασμός συστήνεται μέχρι το τέλος του 6ου μήνα και παράλληλα με την χορήγηση στερεών τροφών μέχρι τα 2 έτη, ανάλογα με την επιθυμία της δυάδας «μητέρα-παιδί». Το μητρικό γάλα αποτελεί την καταλληλότερη μορφή σίτισης για τα βρέφη και περιέχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά (σάκχαρα, πρωτεΐνες, λίπη, ιχνοστοιχεία) απόλυτα προσαρμοσμένο στις ανάγκες του βρέφους για το οποίο προορίζεται. Επιπλέον είναι πλούσιο σε κύτταρα, ορμόνες και ανοσοσφαιρίνες.
Ο Μητρικός Θηλασμός μειώνει στατιστικά σημαντικά τη συχνότητα εμφάνισης λοιμώξεων στο βρέφος (ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού, πεπτικού, ωτίτιδων), τον κίνδυνο του συνδρόμου αιφνίδιου βρεφικού θανάτου και της οξείας λεμφοβλαστικής λευχαιμίας στα παιδιά. Δρα προστατευτικά στην εμφάνιση παιδικής παχυσαρκίας, ενώ υπάρχει συζήτηση για τα ερευνητικά δεδομένα που αφορούν στη μείωση των αλλεργικών εκδηλώσεων και του σακχαρώδη διαβήτη. Αρκετές μελέτες εστιάζουν στην επίδραση του Μητρικού Θηλασμού στη νευροαναπτυξιακή εξέλιξη του παιδιού. Παρά το γεγονός ότι φαίνεται να συμβάλλει στην καλύτερη γνωστική και συναισθηματική ανάπτυξη, λόγω των συστατικών του αλλά και της ενίσχυσης του δεσμού μητέρας-παιδιού, δεν αποτελεί αποδεδειγμένο καθοριστικό παράγοντα. Αδιαμφισβήτητη είναι η αξία του μητρικού γάλακτος για τα πρόωρα νεογνά, τόσο ως προς τη διατροφική του αξία, όσο και για την πρόληψη λοιμώξεων και κυρίως της νεκρωτικής εντεροκολίτιδας.
Νεότερα δεδομένα συνδέουν τον Μητρικό Θηλασμό με την ανάπτυξη του εντερικού μικροβιώματος, δηλαδή τους μη παθογόνους μικροοργανισμούς που αποικίζουν το εντερικό επιθήλιο και προέρχονται από το δέρμα και τον μαζικό αδένα της μητέρας. Ο εποικισμός κατά τις 1.000 πρώτες ημέρες ζωής είναι καθοριστικός για την διά βίου σύνθεσή του. Το μικροβίωμα των παιδιών που θηλάζουν είναι αποδεδειγμένα διαφορετικό από των παιδιών που δεν θηλάζουν, δρα προστατευτικά έναντι λοιμώξεων και εμποδίζει τον αποικισμό από άλλα παθογόνα βακτήρια που δυνητικά διαταράσσουν την ομαλή λειτουργία του οργανισμού. Η σύσταση του μικροβιώματος έχει συσχετιστεί με άσθμα, παχυσαρκία και νευροαναπτυξιακές διαταραχές. Το μικροβίωμα φαίνεται να συνδέεται με τη μακροχρόνια σωματική υγεία αλλά και τη γνωστική και ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του ανθρώπου.
Το μητρικό γάλα, τόσο με τα συστατικά του όσο και με την επίδρασή του στη σύνθεση του μικροβιώματος, επιδρά ευεργετικά στην εμφάνιση ορισμένων γενετικών χαρακτηριστικών μέσω των επιγενετικών μηχανισμών. Πρόκειται για έναν μηχανισμό μεταβολών στην έκφραση του γενετικού υλικού κάτω από την επίδραση περιβαλλοντικών παραγόντων που δυνητικά κληρονομούνται.
Όσον αφορά στις μητέρες, ο Μητρικός Θηλασμός συμβάλλει στη γρήγορη απώλεια βάρους μετά τον τοκετό και μειώνει την επίπτωση του καρκίνου του μαστού (4,3% για κάθε χρόνο θηλασμού). Πρόσθετα, φαίνεται να μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών και τον πιθανό κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη και δυσλιπιδαιμίας.
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2016 στο επιστημονικό διεθνές περιοδικό The Lancet, υπολογίζεται ότι η αύξηση του Μητρικού Θηλασμού σε παγκόσμια κλίμακα μπορεί να αποτρέψει 823.000 θανάτους παιδιών ηλικίας κάτω των 5 ετών ετησίως, και 20.000 θανάτους από καρκίνο του μαστού.
Αν χρειάζεσαι περαιτέρω ενθάρρυνση για να σπάσεις το ταμπού του δημόσιου μητρικού θηλασμού επισκεφθείτε στο Facebook τη σελίδα του Πανελλήνιου Δικτύου Εθελοντικών Ομάδων Υποστήριξης Μητρικού Θηλασμού και Μητρότητας, πατώντας ΕΔΩ.