Ωκυτοκίνη, η ορμόνη της αγάπης
Αν πατήσει κανείς στο Google τη λέξη ωκυτοκίνη θα διαβάσει στη Wikipedia τα εξής: «Η ωκυτοκίνη είναι πεπτιδική ορμόνη και νευροπεπτίδιο. Φυσιολογικά παράγεται στον υποθάλαμο και απελευθερώνεται από την οπίσθια υπόφυση. Παίζει ρόλο στους κοινωνικούς δεσμούς, στην αναπαραγωγή, στον τοκετό και την περίοδο μετά τον τοκετό. Η ωκυτοκίνη απελευθερώνεται στην κυκλοφορία του αίματος ως ορμόνη υπεύθυνη για την διάταση του τραχήλου της μήτρας και της μήτρας κατά τη διάρκεια του τοκετού και παράλληλα δίνει ερεθίσματα στις θηλές για τον θηλασμό. Έτσι βοηθάει στον τοκετό, στον δεσμό μητέρας παιδιού και στην παραγωγή γάλακτος. Η ωκυτοκίνη παράγεται από ένα πρόδρομο πεπτίδιο το οποίο κωδικοποιείται από το γονίδιο ΟΧΤ. Η ωκυτοκίνη ανακαλύφθηκε το 1906 από τον Χένρι Ντέιλ. Η μοριακή δομή της καθορίστηκε το 1952. Χρησιμοποιείται ως φάρμακο για να διευκολύνει τον τοκετό».
Πάντως, από τον καθορισμό της μοριακής της δομής και μετά, πολλοί ερευνητές προσπάθησαν να κατανοήσουν τους μηχανισμούς του εγκεφάλου που εμπλέκονται στο πιο δυνατό είδος της ανθρώπινης σχέσης. Οι περισσότεροι συμπεριέλαβαν στο παιχνίδι του έρωτα την ωκυτοκίνη, τη νευρο-ορμόνη που εμπλέκεται σε ένα ευρύ φάσμα φυσιολογικών, συμπεριφορικών και κοινωνικών διαδικασιών. Έχει κερδίσει επάξια τη δημοσιότητά της για την αίσθηση του «δεσίματος» που προκαλεί στα ζευγάρια και έχει ευρέως χαρακτηριστεί ως η ορμόνη της αγάπης, του έρωτα και της αγκαλιάς.
Όταν δύο ερωτευμένοι αγκαλιάζονται, προκαλούν έκρηξη από έκκριση ωκυτοκίνης στους οργανισμούς τους. Συνένοχοι θεωρούνται η ντοπαμίνη, η φαινυλαιθυλαμίνη που είναι μια αμίνη που υπάρχει φυσιολογικά στον εγκέφαλο καθώς και σε ορισμένες τροφές, όπως η σοκολάτα. Είναι σαν την αμφεταμίνη που δημιουργεί το αίσθημα του έρωτα. Η φαινοαιθυλαμίνη δρα περισσότερο ως παράγοντας απελευθέρωσης της νοραδρεναλίνης και της ντοπαμίνης.
Η ωκυτοκίνη είναι ιδιαίτερα σημαντική για τις γυναίκες, καθώς -όπως προαναφέρθηκε- παίζει ρόλο στον τοκετό, αλλά και στη φροντίδα του μωρού. Κατά τη διάρκεια του τοκετού, η ορμόνη προκαλεί τις συσπάσεις της μήτρας. Όταν το μωρό θηλάζει, η ωκυτοκίνη δίνει εντολή στο σώμα να παρέχει γάλα. Παρατηρήθηκε μέσα από έρευνες του 2007 ότι όσο πιο ανεβασμένα ήταν τα επίπεδα ωκυτοκίνης της εγκυμονούσας στο πρώτο τρίμηνο, τόσο αυξάνονταν οι πιθανότητες να δεθεί με το μωρό της με το να του τραγουδάει ή να το κάνει μπάνιο. Την ίδια στιγμή, ενώ η μητέρα φροντίζει το μωρό της, τα επίπεδα ωκυτοκίνης του μωρού επίσης αυξάνονται.
Στους άντρες, παρατηρείται εξίσου η δυνατότητα της ωκυτοκίνης να δημιουργεί αισθήματα οικειότητας. Για παράδειγμα, σε ένα πείραμα με πατέρες που δέχτηκαν μια επιπλέον δόση της ορμόνης (σε μορφή σπρέι), παρατηρήθηκε ότι περνούσαν περισσότερο χρόνο με τα μωρά τους. Μια άλλη μελέτη έδειξε ότι όταν δόθηκε μια δόση της ορμόνης σε άντρες που βρίσκονταν σε σχέση, στέκονταν σε μεγαλύτερη απόσταση από μια ελκυστική γυναίκα σε σχέση με άντρες που δεν έλαβαν την ορμόνη. Η έρευνα υπαινίσσεται πως η ωκυτοκίνη ενισχύει την πίστη στους άντρες που έχουν ήδη δεθεί με μια γυναίκα.
Για τον παραπάνω λόγο, η ωκυτοκίνη εκτός από ορμόνη της αγάπης, χαρακτηρίστηκε και φάρμακο κατά της απιστίας. Ειδικότερα, η έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε Πανεπιστήμιο της Γερμανίας έδειξε πως οι δεσμευμένοι άντρες, που μέσω ενός σπρέι εισέπνευσαν την ορμόνη ωκυτοκίνη, απομακρύνονταν από ελκυστικές γυναίκες που συναντούσαν, ενώ αντίθετα, η ορμόνη δεν είχε καμία επίδραση στους αδέσμευτους. Ο Δρ Σιλ, επικεφαλής της έρευνας, δήλωσε ότι «η ωκυτοκίνη δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι δεν θα σας απατήσουν, αλλά σίγουρα δείχνει ότι οι άνδρες με αυξημένα επίπεδα, ένιωθαν πιο κοντά στη σύντροφό τους ακόμα κι όταν εκείνη δεν ήταν παρούσα.